Trường mầm non Fairy Garden giới thiệu 33 bài “học và chơi” theo phương pháp Shichida giúp trẻ phát triển trí tuệ
Mỗi trường mầm non đều lựa chọn những phương pháp giáo dục riêng cho mình. Ichida là phương pháp giáo dục sớm được rất nhiều trường mầm non áp dụng trong công tác giảng dạy. Trường mầm non Fairy Garden xin giới thiệu với các bậc cha mẹ 33 bài " Học và Chơi" theo phương pháp SHICHIDA - giúp các con phát triển trí tuệ một cách toàn diện nhất .Trường mầm non fairy garden giới thiệu 33 bài “học và chơi” theo phương pháp Shichida |
1.CẢM
THỤ ÂM (NGHE): giúp trẻ cảm thụ âm tốt, thúc đẩy
năng lực nhận thức, thúc đẩy năng lực biểu hiện
Hãy cho trẻ NGHE nhạc, hoặc tiếp xúc với môi trường
âm nhạc càng nhiều càng tốt. Ví dụ như cho trẻ nghe nhạc qua CD, mua những đồ
chơi phát ra âm thanh, và hãy thường xuyên nhún nhảy theo bài hát cùng trẻ khi
nghe, khi vận động hãy kết hợp cùng các bài nhạc hoặc dụng cụ phát ra âm thanh
để hai mẹ con vui vẻ cùng nhau. Nếu cha mẹ nào có ý định cho trẻ học nhạc thì
hãy bắt đầu khi trẻ được 2-3 tuổi. Nếu trẻ ghét nghe nhạc thì đừng ép trẻ phải
nghe. Có thể cho trẻ nghe mọi loại nhạc mà trẻ thích chứ không nhất thiết phải
là nhạc cổ điển. Vì tâm trạng trẻ vui vẻ khi này mới là điều quan trọng nhất.
2.
ĐỌC TRUYỆN EHON (truyện có tranh minh họa) (NHÌN):
giúp rèn luyện năng lực tập trung, năng lực tưởng tượng, năng lực đọc cho trẻ.
Đọc truyện có tranh minh họa cho trẻ nghe, mỗi 1
ngày đọc cho trẻ từ 3-5 cuốn, cứ lặp đi lặp lại trong nhiều ngày để luyện cho
trẻ trí nhớ, lẫn từ vựng. Khi trẻ còn nhỏ tuổi thì chữ càng to càng nhiều hình
minh họa càng tốt. TỪ VỰNG LÀ CHÌA KHÓA MỞ RA TRÍ TUỆ CHO TRẺ. TRẺ CÀNG NGHE
ĐƯỢC NHIỀU TỪ VỰNG THÌ KHẢ NĂNG VỀ NGÔN NGỮ CÀNG ĐƯỢC PHÁT TRIỂN SAU NÀY.
Đọc cho trẻ nghe hay nói chuyện với trẻ là cách tốt nhất dạy trẻ về từ vựng.
Đừng bao giờ sợ trẻ không thể tiếp thu được, vì trí não của trẻ có khả năng
tiếp thu bất kì cái gì chúng ta dạy. Cha mẹ hãy tranh thủ 5-10 phút mỗi ngày
vừa bế trẻ vừa đọc cho trẻ nghe, vừa cho trẻ xem luôn truyện có tranh ảnh này.
(Tham khảo thêm ở bài note “Phương pháp đọc truyện (ehon) và dạy chữ sớm cho
con ở Nhật ”).
3.
FLASH CARD: Rèn luyện trí nhớ trong thời gian
ngắn, năng lực nhận thức, vốn từ vựng cho trẻ.
Phương pháp chơi cùng trẻ flash card này rất tốt cho
phát triển não phải của trẻ vì nó đáp ứng được 2 yêu cầu là luyện được phản xạ
nhớ rất nhanh và dung lượng nhớ vô hạn. Chơi cùng các tấm flash card bằng cách
là mua những tấm cạc hay mảnh giấy nhỏ rồi ta viết lên đó các chữ cái, chữ số,
từ vựng rồi cho trẻ nhìn, ta cứ giơ ra cho trẻ coi và đồng thời đọc từ vựng có
ghi trên tấm cạc đó cho trẻ nghe, khoảng 1giây /1 tấm cạc. Cứ lặp đi lặp lại
nhiều lần và nhiều ngày. Trò chơi này phát huy trí nhớ và tốc độ tư duy lẫn khả
năng nhớ không lồ của trẻ. Ví dụ ta viết lên đó chữ “quả táo”, “con chó”…đồng
thời kết hợp hợp ảnh của quả táo, con chó trong tấm card nữa thì càng tốt. Ta
cứ tráo qua tráo lại cho trẻ nhìn thì dần dần những từ vựng đó đã đi vào bộ não
của trẻ và được lưu trữ trong đó. Trên thị trường Việt Nam thì những loại thẻ
flash card này rất phong phú. Nhưng nếu không đủ tiền mua cha mẹ vẫn có thể
viết ra giấy rồi chơi cùng trẻ.
4.
NHẬN BIẾT MÀU SẮC: rèn luyện
khái niệm về màu sắc, cảm thụ nghệ thuật, năng lực biểu hiện.
Mới đầu là cho trẻ nhìn những màu sắc đơn giản như
trắng, đen; sau đó tăng dần về số lượng. Lấy 1 thùng rồi mua thật nhiều những
quả cầu nhỏ có đủ các màu sắc. Ta sẽ nhặt từng quả cầu lên và nói tên màu sắc
cho trẻ, số lượng màu sắc sẽ tăng dần lên, mới đầu chỉ là xanh, đỏ, vàng…dần
dần nhiều hơn nữa. Sau đó ta sẽ nói tên màu sắc rồi đố trẻ chọn đúng màu trong
một đống màu. Ta mua chì màu hay bút lông, cho trẻ nhìn bức tranh rồi luyện trẻ
vẽ lại theo các màu sắc có trong tranh.
5.
HÌNH DÁNG, HÌNH HỌA: rèn luyện
khái niệm về hình khối, năng lực tưởng tượng, năng lực nhận thức không gian.
Cho trẻ học nhận biết các hình học như vuông, chữ
nhật, tam giác, hình thang, tròn, bình hành, thoi, lập thể…khoảng 10 hình học
cơ bản nhất rồi luyện trẻ nhớ. Ví dụ có thể cắt tấm bìa thành các hình đó, kèm
theo các màu sắc khác nhau và cho trẻ chơi trò đoán hình là gì, kết hợp luyện
luôn nhớ tên màu sắc. Hoặc có thể kết hợp các đồ vật trong nhà có hình gì thì
dạy cho trẻ biết luôn, hoặc đố trẻ các đò vật trong nhà là hình gì. Để sáng tạo
hơn thì hãy chơi trò ghép hình, ví dụ từ 2 hình tam giác ghép lại thành hình
vuông, hình chữ nhật…
6.
LUYỆN KÍCH THƯỚC TO, NHỎ:
luyện khái niệm to, nhỏ; khái niệm theo thứ tự, trình tự; năng lực giải quyết
vấn đề
Đặt trước mặt trẻ thật nhiều đồ với kích thước khác
nhau, ta sẽ chỉ cho trẻ cái nào là to, cái nào là nhỏ. Sau khi trẻ đã định
nghĩa được thế nào là to, nhỏ thì ta chơi cùng trẻ bằng cách giơ hai vật ra để
trẻ so sánh chọn cái nào to hơn (nhỏ hơn), rồi sau đó tiến lên là trong 3, 4
vật chọn ra 1 vật to nhất hay nhỏ nhất. Giơ hình các con vật, thú nhồi bông rồi
đố trẻ là con nào to hơn (bé hơn).
7.
LUYỆN NGÓN TAY: luyện độ khéo léo, kĩ xảo, năng lực
tập trung
Ngón tay hay bàn tay được ví như bộ não thứ 2 của
con người bởi vì nó đóng vai trò quan trọng nhất đối với mọi hành động hay suy
nghĩ của con người chúng ta. Việc cầm được bằng 5 ngón tay là một sự khac
sbieetj rất lớn giữa con người và những loài động vật khác. Đầu tiên là luyện
cho trẻ cầm nắm. Như ta biết khi trẻ đc khoảng 2-3 tháng tuổi, nếu ta hươ cái
gì lên trước mặt trẻ thì trẻ lập tức cầm nắm rất chặt. Mới đầu luyện cho trẻ
cầm 5 ngón, rồi 4 ngón, rồi đến 3 ngón, rồi đến 2 ngón bằng cách cho trẻ cầm
quả bóng hay viên bi nhỏ bỏ vào hộp hay lấy từ hộp ra. Hoặc cầm nắm chiếc khăn,
cầm 5 ngón tay chiếc bút màu để trẻ gạch trên giấy. Luyện cầm bằng 2, 3 ngón
thì ban đầu hãy để trẻ quan sát cách cha mẹ cầm đữa, cầm kéo, cần bút rồi sau
đó để trẻ làm theo và luyện cho trẻ cầm bút, đũa, kéo bằng 2-3 ngón ta. Mới đầu
trẻ sẽ không cầm được nhưng ta luyện dần dần thì trẻ sẽ thành thạo, do đó phải
kiên nhẫn. Khi dạy trẻ cầm, nắm thì nên ngồi cùng hướng để dạy trẻ cách cầm.
8.
SKINSHIP (LUYỆN VỀ XÚC GIÁC và NHẬN THỨC CƠ THỂ): rèn luyện năng lực đáng giá bản thân, giá trị tồn
tại của bản thân, động lực để hành động
Bài học này rất quan trọng nhằm giúp trẻ tự nhận
thức về bản thân, giới tính, chí tiến thủ, động lực để phấn đấu. Khi ba mẹ thay
tã cho con, ôm nựng con, xoa đầu con là một hình thức biểu hiện tình yêu đối
với con. Ba, mẹ có thể tắm chung với con hay là tắm cho con, chỉ cho con biết
các bộ phận trên cơ thể để trẻ nhận thức được bản thân mình. Chơi nô đùa cùng
con. Các bậc cha mẹ Nhật rất hay tắm chung với con, hoặc là dẫn con theo vào
tắm ở bồn tắm công cộng chính là để giúp trẻ nhận thức về cơ thể mình. Mọi
người có thể tham khảo thêm ở bài “Những lời khuyên hữu ích của IKEHASHI dành
cho trẻ 0-10 tuổi” để biết rõ hơn về tác dụng của skinship.
9.
NHẬN BIẾT VỀ SỐ: rèn luyện khái niệm về số, năng lực
image (hình tượng hóa), ghi nhớ hình ảnh
Để các con vật rồi đánh số từ 1-10 sau đó cho trẻ
học đếm lại. Lấy tấm card ghi các chữ số rồi cho trẻ nhìn lướt qua, sau đó hỏi
lại là số bao nhiêu, hay cho trẻ nhìn lướt qua tấm card có mấy con thú rồi hỏi
trẻ xem có bao nhiêu con tất cả. Hoặc là chơi trò đếm chấm nhỏ trên tấm card mà
phương pháp Glenn Doman rất hay dùng. Rồi dạy trẻ tập cộng,ví dụ như có 2 cái
kẹo, giờ cho thêm 3 cái rồi cho trẻ tập đếm từ 1-5, vậy là có tổng 5 cái kẹo,
thế là 2+3=5… Điều quan trọng ở phương pháp này là không để thời gian chết, hãy
luyện tốc độ và khả năng đoán của trẻ.
10.
NHẬN BIẾT VỀ LƯỢNG: rèn luyện
khái niệm về lượng, năng lực trực quan, khái niệm phân số
Ví dụ như cùng 1 loại nước mình đổ vào hai cốc sao
cho lượng ko bằng nhau, rồi nói cho trẻ biết nhiều là cái nào, ít là cái nào.
Hay khi cắt bánh, cắt hoa quả thì ta hỏi trẻ cái nào nhiều, cái nào ít hơn…Với
bài học này thì mua viên sáp nặn về cho trẻ học là hay nhất. Ta sẽ bẻ đôi hay
chia nhỏ viên sáp đất sét đó rồi luyện cho trẻ về nhiều hay ít dễ dàng hơn. Tốt
nhất hãy dẫn những bài học liên quan trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày thì trẻ
sẽ dễ nhớ nhất, như hai chị em chia đôi cái bánh.
11.
PHÁT TRIỂN 5 GIÁC QUAN:
rèn luyện cảm giác, cảm âm, điều hòa được cảm xúc
Dẫn trẻ đi dạo trong ngõ, xóm để trẻ tiếp xúc với
thiên nhiên vào cả bổi sáng lẫn buổi tối, vừa đi vừa chỉ cho trẻ tên các loài
cây, hoa lá…Cho trẻ ngửi các mùi thơm, loài hoa đồng thời nói cho trẻ biết đó
là hoa gì. Nếu được thì khi đi dạo ta sẽ ngắt bông hoa, mở ra rồi chỉ các bộ
phận bên trong của hoa là gì…để kích thích trí tò mò, ham hiểu biết của trẻ.
Dẫn trẻ đi các phòng triển lãm bảo tàng, hay nếu không có điều kiện thì đi vào
các cửa hàng bán tranh, mỹ thuật, vì những nơi này là nơi tạo cho trẻ trí tưởng
tương rất phong phú, nhiều màu sắc giúp trẻ phát triển về khả năng tư duy,
tưởng tượng. Nên xây một góc nhỏ trong vườn một đụn cát nhỏ để trẻ chơi, vì
chơi trên cát không sợ bẩn quần áo. Ta có thể chơi cùng trẻ đắp hòn non bộ,
dựng các hình khối….Cho trẻ tiếp xúc sớm với động vật là một cách giúp trẻ
hướng thiện, biết yêu thương người khác, yêu thương động vật.
12.
LUYỆN TRÍ NHỚ BẰNG HÌNH ẢNH:
rèn luyện năng lực ghi nhớ hình ảnh, năng lực tái hiện, tốc độ đọc nhanh
Năng lực tuyệt với của não phải chính là ghi nhớ
bằng hình ảnh. Trẻ con sẽ dùng hình ảnh để ghi nhớ thông tin đó vào não, sau đó
khi cần thiết thì sẽ tái hiện lại hình ảnh đó. Vì thế ta sẽ dùng hình ảnh minh
họa để luyện trí nhớ cho trẻ. Giai đoạn này dùng mắt nhìn là quan trọng, nhưng
quan trọng hơn cả chính là để trẻ thâu tóm được toàn cảnh của bức tranh chứ
không phải là tập trung vào 1 điểm cố định nào. Đưa ra tấm hình có con ngựa,
quả táo… khoảng 1 giây rồi giấu đi, sau đó đố trẻ là con gì. Cho trẻ nhìn bức
tranh khoảng 2 giây sau đó giấu đi hỏi trẻ tranh đó vẽ cái gì. Ta luyện cho tốc
độ tư duy tăng dần bằng cách rút ngắn thời gian cho nhìn tranh.
13.
TRÒ CHƠI XẾP HÌNH: Rèn luyện
năng lực nhận thức không gian, xử lí thông tin, giải quyết vấn đề
Mua các hình khối nhiều màu, dủ hình dáng, kích cỡ
bằng gỗ, hay bằng nhựa về và để trẻ chơi bằng cách xếp chồng lên, hay xếp thành
các hình như trong quyển sách xếp hình hướng dẫn. Đây là một trò phổ biến nhất
của con trẻ vì trẻ có thể thỏa sức sáng tạo với trò chơi này.
14.
TRÒ CHƠI PHÁN ĐOÁN (extra
sensory perception): rèn luyện năng lực cảm nhận, trực quan (trực giác), và tri
giác, xúc giác
Ví dụ trên tay ta cầm 1 hòn bi cho trẻ coi rồi giấu
tay sau lưng, sau đó giơ ra trước mặt trẻ và hỏi xem hòn bi ở tay nào. Hoặc ta
giấu sau lung con thú nhỏ rồi hỏi xem trẻ thử đoán con thú nằm ở tay nào…Lấy bộ
bài làm ví dụ, ta lấy ra 5 cây, đầu tiên cho trẻ coi thứ tự, sau đó ta úp đi
xoay chuyển vị trí các quan bài trước mặt trẻ, sau đó đố trẻ vị trí các quân
bài ở đâu. Có rất nhiều hình thức để chơi trò này bằng các đồ vật ở nhà. Nó có
tác dụng giúp trẻ luyện trực quan rất tốt. Đây là một năng lực mà chỉ có thể
cảm nhận được bằng não phải, gọi là 5 giác quan của não phải. Việc rèn luyện
trực quan này còn có ích rất nhiều để giúp trẻ biết phán đoán tình huống sau
này trong học tập, công việc.
15.
TRÒ CHƠI GHÉP HÌNH: Rèn luyện
năng lực tưởng tượng, phán đoán, tư duy
Trò chơi ghép hình phổ biến mà hầu như cha mẹ nào
cũng cho con chơi đó là để cách hình nhỏ như hình tròn, vuông, chữ nhật rời ra
sau đó làm sao để trẻ ghép đúng vị trí.
Mới đầu chỉ là 3 hình như tam giác, tròn vuông, ta
đó trẻ xếp đúng vị trí các hình đó vào ô. Dần dần khó hơn thì mua miếng ghép
hình con vật, tranh ảnh và chơi cùng trẻ, đoạn nào trẻ gặp khó khăn thì ta gợi
ý cho trẻ tìm hướng ghép đúng. Bí mật của trò này đó là, não phải có vai trò
đưa ra dự đoán bằng trực quan xem một bộ phận đó sẽ nằm đúng vị trí nào trong
toàn bộ, não trái sẽ có vai trò lắp ghép một cách chính xác những tổ hợp đó. Vì
thế trò chơi này sẽ giúp rèn luyện cả não trái và não phải. Bài học này còn
giúp luyện trí tưởng tượng, tư duy phán đoán lẫn tính nhẫn nại. Cha mẹ hãy
thường xuyên khen nếu trẻ làm tốt, khuyến khích trẻ cố gắng, động viện là con
có thể làm được, cố lên chút nữa, con giỏi mà….
16.
LUYỆN TRÍ NHỚ: Rèn luyện trí tưởng tượng, tập
trung, ghi nhớ
Ví dụ như luyện trẻ nhớ về câu chuyện ta vừa đọc cho
bằng cách là ta sẽ làm một loạt những tấm cạc nhỏ gồm các hình có liên quan đến
câu chuyện, sau đó đố trẻ sắp xếp lại thứ tự xuất hiện của các sự kiện trong
câu chuyện đó. Nếu không có tranh vẽ thì cha mẹ có thể viết các key word ra
giấy rồi nhắc lại cho trẻ, hoặc đố trẻ kể lại câu chuyện dã được đọc. Trò này
có thể kết hợp khi mẹ vừa nấu cơm, dọn nhà vừa tham gia đố vui cùng trẻ. Hay là
có một loạt tấm hình được úp, muốn trẻ đoán hình đó là cái gì thì ta nhắc những
câu gợi ý liên quan đến nó, ví dụ “đây là quả mà hôm qua con vừa mới được ăn
xong”…. Quan trọng nhất ở trò chơi này là tạo ra câu chuyện thú vị để kích
thích hứng thú và tâm trạng vui vẻ của trẻ.
17.
CHƠI TRÒ ÁM THỊ: Rèn luyện self-image, hứng thú và
động lực làm việc, tâm hồn
Đây là bài học về nuôi dưỡng tâm hồn và trái tim của
trẻ nhỏ. Thay vì ta quát mắng và dùng những từ ra lệnh thì hãy dùng những từ
ngữ biểu cảm rằng ta sẽ rất vui nếu trẻ làm như thế, hay vỗ tay khen khi trẻ
làm việc tốt. Ví dụ như khi trẻ tự đi giày, tự mặc quần áo, tự dọn đồ chơi khi
chơi xong, vẽ được bức tranh, đọc xong cuốn sách, giúp ta làm việc nhà thì ta
tỏ ra vui mừng khen trẻ, ám thì rằng ta rất hài lòng nếu trẻ làm những việc đó.
18.
LUYỆN TRÍ TƯỞNG TƯỢNG BẰNG HÌNH ẢNH MINH HỌA: Rèn luyện năng lực biểu hiện, năng lực miêu tả
bằng hình ảnh, năng lực văn học
Để luyện khả năng tưởng tượng cho trẻ là dạy trẻ làm
giả động tác con chó, con mèo kêu ra sao, cầm chiếc vòng như vô lăng ô tô rồi
bắt chước chú lái tàu làm như nào, tạo hình dáng con voi, con gà như nào, tập
chơi đồ hàng, cho trẻ tập kịch như là đang biểu diễn thật trên sân khấu. Trẻ
đọc thơ, tập làm cô giáo, tập làm người bán hàng…Cha mẹ có thể cùng con thay
đổi vai, ví dụ hôm nay mẹ là người đầu bếp, con là người trợ giúp lấy dụng cụ
thì hôm sau đổi vai con sẽ là người nấu, còn mẹ sẽ là người phụ bếp…
19.
LUYỆN SỰ LIÊN TƯỞNG: Rèn luyện
suy nghĩ phổ quát, liên tưởng, năng lực ngôn ngữ, từ vựng, năng lực biểu hiện
Ví dụ như là hỏi trẻ nếu nghĩ đến biển thì tưởng
tượng đến cái gì (thuyền, cá, bãi cát…) Mặt trời thì liên tưởng đến gì (nóng),
con khỉ thì tưởng tượng giống cái gì…hay cùng thi để xem ai nói được nhiều từ
có chữ đầu bằng A, B nhiều nhất…Bất kì cái gì trẻ nói đều được, không nên nói
là trẻ nói sai rồi, vì như thế sẽ làm trẻ mất tự tin mà không nói tiếp nữa.
20.
HỌC VẼ: Rèn luyện cách cầm bút, năng lực
biểu hiện, sáng tạo
Mua giấy, sáp màu, bút màu về cho trẻ vẽ. Trẻ muốn
vẽ gì cũng được. Sau đó ta tăng dần độ khó bằng cách đố trẻ vẽ con vật, cho
nhìn bức tranh để trẻ vẽ theo…Trẻ vẽ xấu hay đẹp không quan trọng, ta luôn khen
ngợi để khuyến khích trẻ vẽ tiếp, kể cả khi trẻ vẽ bậy ra sàn thì ko nên la
mắng ngay vì có thể trẻ mải vẽ hăng say quá mà ko nhận ra hay là trẻ chưa biết
là vẽ ra ngoài sàn thì không được. Lúc này trước khi cho trẻ vẽ ta phải dặn trẻ
trước, hoặc chuẩn bị cho trẻ một không gian thật rộng hoặc một tờ giấy thật to
cỡ A0 để trẻ chơi thoải mái.
21.
CHƠI MÊ CUNG HAY MÊ HỒN TRẬN:
Rèn luyện năng lực cầm bút, sự tập trung, xử lí thông tin
Trên báo cũng hay có trò chơi là tìm đường đến kho
báu trong những bức tranh chi chit đường đi. Ta cũng luyện như thế bằng cách
mới đầu vẽ 2, 3 đường đến chỗ cần đến, sau đó tăng dần độ khó lên để đố trẻ tìm
ra đích đến. Hoặc ban đầu để trẻ vẽ loàng ngoằng, sau đó thì vẽ mê cung theo
luật do mình quy định. Trò chơi này sẽ tùy từng lứa tuổi để đưa ra độ khó. Trò
chơi này giúp trẻ rèn luyện các kỹ năng như có cái nhìn bao quát toàn thể, nâng
cao ý chí để dẫn đến đích, muốn đến đích phải biết phân tích tình huống, xử lí
thông tin.
22.
TẬP DIỄN KỊCH, TỰ DIỄN THUYẾT GIỚI THIỆU VỀ BẢN THÂN: Rèn luyện năng lực biểu hiện, năng lực diễn
thuyết, khả năng khẳng định và đánh giá bản thân
Đầu tiên dạy trẻ những thông tin về bản thân của trẻ
như: con tên là, con bố, mẹ nào, con bao nhiêu tuổi, nhà ở đâu, đang học ở
trường mầm non gì, con thích cái gì…Sau đó dạy trẻ tập diễn kịch cho cả nhà
coi, đọc thơ trước mặt mọi người để trẻ luyện tính tự tin. Khi này thì dù trẻ
nói sai hay làm gì ngớ ngẩn chăng nữa cũng không được cười chế giễu, vì nó sẽ
làm thui chột sự tự tin của trẻ.
23.
DẠY TRẺ ĐỌC THƠ, CA HÁT:
Rèn luyện năng lực ghi nhớ, năng lực biểu hiện, năng lực lí giải vấn đề
Cha mẹ hãy tích cực dạy trẻ học thuộc thơ, bài hát
là phương pháp hay để giúp trẻ phát triển trí nhớ, biểu hiện cá tính, lí giải
vấn đề. Ngoài ra ta còn dạy trẻ ca dao, tục ngữ, bài đồng dao, dân ca, đồng
thời dạy trẻ ý nghĩa của những câu đó hay từ ngữ trong câu ca dao đó. Hay kể
cho trẻ nghe chuyện về các danh nhân, lịch sử sau đó hỏi lại để trẻ nhắc lại.
Việc này có thể kết hợp những lúc cả nhà đi chơi, đi chợ, hay mẹ nấu cơm….
24.
DẠY TRẺ LÀM THƠ: Rèn luyện
năng lực sáng tạo, năng lực biểu hiện, năng lực văn chương
Ban đầu là dạy trẻ đọc bài thơ ngắn có kèm theo
tranh minh họa thì càng tốt. Mỗi lần đọc hết 1 câu mẹ sẽ dùng thước gõ nhẹ để
tạo thành nhịp, như thế trẻ sẽ có hưng phấn để đọc tiếp câu sau. Bạn có nhớ khi
mình còn học mẫu giáo hay lớp 1 cô giáo cũng hay dùng cách này để dạy hoc sinh
đọc bài không. Việc tạo ra nhịp điệu để kích thích sự hung phấn cho trẻ là vô
cùng quan trọng khiến trẻ có động lực muốn tiếp tục học. Sau đó tiếp đến là dạy
trẻ ghép vần hay ghép câu thơ ngắn, mới đầu bắt đầu bằng câu thơ 3 chữ, ko cần
phải vần điệu, sau đó thì tăng dần độ dài. Trẻ nói bất cứ chủ đề nào, câu nào
cũng được. Hoặc là ba mẹ đọc câu đầu rồi để trẻ sáng tác câu tiếp theo.Ví dụ
như “Con chó nhà em.Có màu lông vàng. Canh nhà rất giỏi…”.
Ở Nhật có thơ haiku là thể thơ 3 câu theo luật 3-5-3
chữ, ví dụ như bài thơ này “Chú mèo nhỏ/ Đang nghịch đùa/ Chiếc lá khô”. Mọi
người có thể thấy thể loại thơ haiku như này trẻ sẽ rất dễ thuộc vì câu ngắn,
liên quan đến sự vật trẻ gặp hằng ngày. Chính vì thế ở các trường học rèn luyện
trí tuệ cho trẻ việc cho trẻ học thuộc long thơ haiku là một phương pháp rất
phổ biến.
25.
HỌC TÍNH TOÁN: Rèn luyện sự khởi động tức thời,
năng lực tập trung, xử lí thông tin
Khi trẻ đã bắt đầu biết khái niệm về chữ số rồi thì
bắt đầu trò chơi tính toán. Kẻ một bảng chiều dọc đến 10, chiều dài đến 10, sau
đó mỗi ô viết các chữ số lên một cách bất kỳ không cần theo thứ tự, sau đó cho
trẻ tập tính như là cộng, trừ. Ví dụ hỏi trẻ 2 cộng 2 nằm ở ô nào. Trẻ sẽ dọc
theo ô 2 ở hàng cột đến vị trí ô 2 ở hàng ngang, đánh vào đó là 4. Đây là bài
học khó nên đòi hỏi sự kiên nhẫn và lặp đi lặp lại nhiều lần. Ở trò chơi này có
thể cho trẻ dùng bàn tính là một phương pháp rất hiệu quả.
26.
DẠY ĐẾM GIỜ: Rèn luyện khái niệm về thời gian,
cảm giác về thời gian, giờ giấc, thói quen sinh hoạt
Khi trẻ nắm bắt được khái niệm thời gian, biết giờ
giấc thì sẽ hình thành thói quen sinh hoạt đúng giờ giấc ngư ăn, ngủ, nghỉ từ
đó trẻ sẽ biết giữ lời hứa… Dạy trẻ học nhìn đồng hồ, nên kết hợp với thời gian
ăn của trẻ để dạy trẻ về nhận thức thời gian. Ví dụ như khái niệm đúng 9g sáng
thì ăn sáng, hay đúng 12 g thì ăn trưa, 7 giờ bố đi làm về thì ăn tối…Sau đó là
dạy trẻ đến tính phút, giây…
27.
DẠY SO SÁNH, QUAN SÁT: Rèn luyện
khái niệm về so sánh, năng lực quan sát, lí giải từ trái nghĩa
Đưa trước mặt trẻ một loạt các đồ vật có hình dáng
kích thước khác nhau để dạy trẻ biết so sánh to, nhỏ, cao thấp, nhiều, ít…Khi
đi đường hỏi trẻ tòa nhà nào to hơn, cao hơn, cái ô tô nào to hơn, cái nào cao
nhất, cái nào thấp nhất…
28.
DẠY THỨ TỰ: Rèn luyện khái niệm về thứ tự, nhận
thức không gian, khái niệm về vị trí, tọa độ
Dạy trẻ nhận biết bên trái, bên phải, ở trên, dưới,
trước sau, miêu tả vị trí bằng cách là chỉ vào các đồ đạc sắp xếp trong tủ rồi
nói vị trí tương quan cho trẻ. Hoặc là nhìn vào vị trsi các đồ trang trí trên
tủ rồi hỏi trẻ xem con gấu được đặt ở đâu…Ngoài ra kẻ nhiều ô vuông rồi chỉ vị
trí ở phía trên bên phải là đâu, phía dưới bên trái là đâu…hay là tìm vị trí ô
2+2 đâu, đánh dấu tròn vào bảng mà mình dạy trẻ tập tính toán. Nếu trẻ lớn hơn
một chút có thể kết hợp chỉ trên bản đồ để dạy trẻ khái niệm về vị trí của
chúng at đang ở đâu, tiếp đến là những khái niệm tọa độ trên trục X, Y.
29.
TẬP ĐI CHỢ, MUA HÀNG: Dạy trẻ
khái niệm tiền bạc, khái niệm tiền thừa (tiền thối lại), cảm giác về tiền tệ
Có thể nhiều cha mẹ nghĩ rằng trẻ còn nhỏ thì chưa
nên dạy vội về khái niệm tiền bạc, nhưng xét trên ý nghĩa để trẻ hiểu được khái
niệm cơ bản của cảm giác kinh tế trong tương lai thì nên dạy trẻ khái niệm về
tiền tệ từ nhỏ. Cha mẹ hãy chơi trò đồ hàng với trẻ bằng cách là bày la liệt
các đồ rồi nói giá cả mỗi đồ là bao nhiêu, sau đó đưa trẻ một ít tiền xu để trẻ
tự tính toán trả tiền, nếu trẻ có dư số tiền thì sẽ hỏi trẻ “còn dư bao nhiêu
nhỉ “…Nếu có hai chị em hay hai anh em, hoặc bạn hàng xóm thì hãy để trẻ chơi
trò mua hàng, bán hàng này sẽ rất có hiệu quả.
30.
TẬP PHÁT HIỆN ĐIỂM SAI KHÁC:
Rèn luyện năng lực nhận thức, năng lực quan sát, và năng lực tập trung
Trên báo thướng có trò đố vui là tìm 5-6 điểm khác
nhau giữa hai bức tranh, thì trò chơi này cũng tương tự như thế. Cho một loạt
những bức tranh hay tấm card rồi đố trẻ tìm ra hai con giống nhau, hay tìm điểm
chung giống nhau giữa các con vật. hay trong 5 hình tìm ra những điểm chung
giữa các hình…
31.
LUYỆN NGHE ĐỌC VÀ VIẾT CHÍNH TẢ THEO: Rèn luyện năng lực tưởng tượng, năng lực biểu hiện, năng lực văn chương
Khi trẻ bắt đầu biết viết thì ba mẹ đọc những từ
ngắn cho trẻ viết. Mới đầu trẻ không viết được nhưng cha mẹ đừng vội vàng nôn
nóng mà la mắng trẻ, luyện dần dần thì trẻ sẽ tiến bộ. Khi trẻ đã đi học hoặc
gần đến tuổi đi học thì có thể ra đề tài gồm các từ key word để trẻ viết câu
văn ngắn, chỉ cần là những từ đơn giản thôi chứ không nên đòi hỏi trẻ phải viết
được một câu hoàn chỉnh. Hoặc cho trẻ viết nhật kí cững là một cách hay.
32.
LUYỆN NĂNG LỰC XỬ LÍ: Rèn luyện
năng lực viết, tính toán, năng lực tập trung
Trò chơi này có ý nghĩ rất lớn để tạo cho trẻ ham
muốn học tập, lao động và sự tự tin. Ví dụ như tìm ra đường đi đúng trong mê
cũng trong 3 phút, hay là làm bài tính trong vòng 2 phút…Với trò chơi xếp hình
ta cho trẻ thời gian 3 phút để xếp đống hình về vị trí, hay là trò tìm vị trí
trên bảng số…bấm thời gian để trẻ làm, nếu trong thời gian quy định trẻ chưa
làm xong thì ko nên la mắng hay tỏ thái độ thất vọng mà chỉ nói nhẹ nhàng là
đáng tiếc quá, mẹ con mình cùng làm lại nào, hay để mai chơi tiếp…không tạo áp
lực cho trẻ trong trò chơi này. Ngoài ra có thể chơi trò cầm đũa gắp hạt lạc từ
cốc này chuyển qua cốc kia trong thời gian cố định…để luyện khả năng tập trung,
tính toán.
33.
LUYỆN HÌNH ẢNH CÒN LƯU LẠI TRONG NÃO BỘ: Rèn luyện khả năng hình ảnh hóa (image), năng lực tập trung, rèn luyện
tinh thần
Lấy tấm cạc màu vàng, vẽ một vòng tròn đậm màu xanh
lên đó, cho trẻ nhìn trong 15 giây rồi bảo trẻ nhắm mắt lại tưởng tượng xem
trong đầu có tưởng tượng lại hình ảnh vừa nhìn không. Cho trẻ nhìn bức tranh
15s rồi bảo trẻ nhắm mắt lại và tưởng tưởng lại bức tranh đó. Lặp đi lặp lại
trò chơi này sẽ giúp trẻ nâng cao khả năng tập trung, ghi nhớ bằng hình ảnh vào
trong não.
Đăng nhận xét